Nieuws: Harmonisatie EN 954-1 wordt toch verlengd!

14/12/09

De Europese Machinery Working Group heeft op 7 en 8 december 2009 over de verlenging van de harmonisatie van de EN 954-1 gesproken. De vertegenwoordigers van de diverse lidstaten waren erg verdeeld over een mogelijk uitstel. Het resultaat van de stemming luidt als volgt: 17 lidstaten stemden voor uitstel, 6 stemden tegen en 1 onthield zich van stemming. De Europese Commissie heeft het uitstel geaccepteerd en zal binnenkort de lengte van de termijn vaststellen.
 
Als belangrijke reden voor uitstel is aangedragen dat diverse C-normen de verwijzing van de EN 954-1 nog niet omgezet hebben naar de Safety Integrity Level (SIL) EN-IEC 62061 en Performance Level (PL) EN-ISO 13849-1 normen. Daarnaast is nog niet iedereen klaar voor de faalkansberekeningen en hebben nog niet alle fabrikanten van veiligheidscomponenten de faalkansgegevens beschikbaar.

Hoe nu verder?

1. Volgt u met de EN 954-1 nog de stand der techniek?

De EN 954-1 kent een kwalitatieve risicobeoordelingsmethodiek, (risicograaf) met de vijf categorieën: B, 1, 2, 3 of 4. De EN 954-1 stelt alleen eisen aan de architectuur van de veiligheidsfunctie en zegt niets over de kwantitatieve aspecten hiervan, zoals de betrouwbaarheid (faalkans) van de toegepaste componenten. Dit kan ertoe leiden dat met minder betrouwbare componenten toch een hoge categorie van de EN 954-1 bereikt kan worden. Er zijn nu drie normen (de EN 954-1, de SIL norm en de PL norm) over veiligheidsbesturingen die geharmoniseerd zijn onder de Machinerichtlijn 2006/42/EG.

Omdat de EN 954-1 dus niets zegt over de betrouwbaarheid van componenten, is het de vraag of u aansprakelijk bent als een ongeval aantoonbaar het gevolg is van een falende veiligheidsbesturing die is uitgevoerd conform deze norm?
Van gerenommeerde bedrijven mag immers verwacht worden dat ze aan de laatste stand der techniek voldoen.

Zie hiervoor ook het artikel waarin de Rechtbank Haarlem uitspraak doet over het ongeval op een roltrap bij een warenhuis: klik hier om het artikel nu te lezen. Hierin wordt door de fabrikant aan de eisen uit de C-norm voldaan, echter de rechter heeft geoordeeld dat van deze fabrikant meer verwacht mocht worden, en dat het risico dat tot het ongeval leidde ook voorkomen had moeten worden, door aanvullende maatregelen. 

2. Validatie van het ontwerp

Een vaak vergeten stap is de validatie van het ontwerp. De norm prEN 954-2 uit 1999 beschrijft de validatie van een veiligheidsfunctie. Deze norm is echter nooit definitief geworden. Na ontwerp van een veiligheidsfunctie volgens de NEN-EN 954-1 moet het gevalideerd worden met de norm EN-ISO 13849-2.

3. Eisen voor programmeerbare veiligheidssystemen

De EN 954-1 geeft geen eisen voor veiligheidssystemen die opgebouwd zijn met programmeerbare veiligheidrelais of veiligheid PLC's, hiervoor verwijst de norm naar de EN-IEC 61508.
Voor bedrijven die gebruik maken van programmeerbare veiligheidrelais of veiligheids PLC's is toepassing van de EN 954-1 ontoereikend. Hiervoor moet gekozen worden voor de EN-IEC 62061 (Safety Integrity Level) of de EN-ISO 13849-1 (Performance Level).

4. Meer engineeringsvrijheid en soms goedkoper uit

In sommige gevallen bent u goedkoper uit door de SIL en PL normen wél toe te passen.
Met categorie 3 en 4, volgens de EN 954-1, moet u redundantie toepassen om aan de gestelde eisen te kunnen voldoen. Door het toepassen van betrouwbare componenten (hoge SFF of MTTF), met een hoge mate van diagnose (DC), kunt u volgens de SIL en PL normen soms met enkelvoudige systemen uit. Dit scheelt enorm in de kosten, tijdens onze trainingen rekenen wij het u graag voor.

5. Verwijzing B- en C-normen

Diverse B- en C-normen verwijzen al naar de SIL of PL normen en niet meer naar de EN 954-1, zoals bijvoorbeeld de norm EN-ISO 10218 over industriële robots. Gaande weg zullen steeds meer normen deze verwijzing herzien, waardoor het vermoeden van overeenstemming met de EN 954-1 vervalt.

Wacht niet langer met toepassen van SIL en PL normen!

Vanwege de hierboven genoemde redenen én omdat niet bekend is hoe lang de overgangstermijn verlengd wordt, is het verstandig niet langer te wachten met het eigen maken van de technieken uit de SIL of PL normen.

D&F Consulting B.V. geeft tal van trainingen waarin u op praktische wijze wegwijs wordt gemaakt in de faalkansberekeningen. Bij D&F kunt u terecht voor een ééndaagse training, vierdaagse masterclass of in-company training over de SIL en PL normen. Deze trainingen zijn inclusief:
- rekenvoorbeelden
- stappenplan
- uitleg over gebruik van gratis softwaretool Sistema® 

In onze vraag & antwoord rubriek krijgt u antwoord op de vraag: SIL en PL, wordt het hierdoor veiliger?
Voor meer informatie over SIL en PL kunt u contact met ons opnemen via telefoonnummer 076 5040340 of via het contactformulier